ترکیبات سورفاکتانت ریوی
ماده فعال سطحی که باعث کاهش کشش سطحی درون کیسه های هوایی می شود در انسان دارای ترکیبات زیر است.
15درصد پروتئین (گلیکوپروتئین) و 85 درصد لیپید شامل کلسترول ،اسفنگومیلین و.. که مهم ترین لیپید آن دی پالمتوئیل فسفا تیدیل کولین است . این ترکیب از سلول های type11 در سطح کیسه های هوایی تولید و توسط اگزوسیتوز رها می شود. درواقع سورفکتانت ها موادی هستند که میتوانند انرژی سطحی را بین سطوح به میزان زیادی تغییر دهند.خاصیت یک سورفکتانت ناشی از دو قسمتی بودن ساختمان ملکولی آن است به این معنی که همزمان دارای گروههای آبدوست و آبگریز میباشند. سورفکتانتها کشش سطحی آب را بوسیله جذب سطحی فصل مشترک هوا – آب کاهش می‌دهند. از هفته 33 بارداری سورفاکتانت در ریه جنین شروع به ساخت می کند. بنابراین اگر از این هفته به بعد کودک بدنیا بیاید مشکل کمتری از نظر تنفسی خواهد داشت.برای درمان مشکلات تنفسی نوزادان دو راه معمولا وجود دارد.1-برای تسریع در رشد ریه جنین هنگامی که احتمال زایمان زودرس وجود دارد به مادر داروهای کورتیکواستروئیدی تجویز می شود. 2-همچنین سورفکتانت ریوی غیر تب زا و استریل موجود می باشد که فقط از راه داخل تراشه ای استفاده می شود. می توان سورفکتانت را بعد از به دنیا آمدن نوزاد از راه داخل تراشه به ریه نوزاد تزریق کنند.
سورفاکتانت ریوی را با شستن چندین بار شش توسط محلول salin ایزو تونیک تهیه می شود. سورونتا عصاره طبیعی ریه گاو می‌باشد که حاوی فسفولیپیدها، چربی‌های خنثی، اسیدهای چرب، و پروتئین‌های وابسته به سورفکتانت می‌باشد و البته برخی لیپیدهای دیگر به آن اضافه می شود تا ترکیب استانداردی ایجاد شود که خواصی مشابه خواص پایین آورنده کشش سطحی سورفکتانت ریه طبیعی را نشان دهد.
سورفکتانت‌های کاتیونی درمحلول آبی به یک کاتیون نسبتاً بزرگ فعال و یک یون کوچک غیرفعال یونیزه‌می‌شود.ترکیبات کاتیونی علاوه براثرات امولسیون‌کننده و پاک‌کننده دارای‌فعالیت باکتری‌کش علیه باکتریهای گرم‌مثبت و گرم منفی میباشند. بسیاری از ترکیبات ضدعفونی کننده معروف مانند بتادین خواص سورفاکتانتی دارند.
